Lehvel Hadis Nedir?

Bismillahirrahmanirrahim.

Müminun-3 "
Onlar ki, faydasız işlerden ve boş sözlerden yüz çevirirler."

Lokman-6 "İnsanlardan öylesi vardır ki, bilgisizce Allah yolundan saptırmak ve o yolu eğlenceye almak için, eğlencelik asılsız ve faydasız sözleri satın alır. İşte onlar için aşağılayıcı bir azap vardır."

Asr (1-3) "Andolsun zamana ki, insan gerçekten ziyan içindedir. Ancak iman edip salih amellerde bulunanlar, birbirlerine hakkı tavsiye edenler ve birbirlerine sabrı tavsiye edenler başka." 

Şüphesiz Allah(c.c) Doğruyu Söyledi.

Lokman Suresinin 6 nci ayetindeki "eğlencelik asılsız ve faydasız söz" şeklinde tercüme edilen kısmın metindeki orjinal karşılığı "lehvel hadis" dir.

Elmalılı Hamdi Yazır tefsirinde bunu şöyle açıklamıştır; Laf eğlencesi: Eğlencelik söz; insanı oyalayan, işinden alıkoyan sözler, asılsız hikayeler, masallar, romanlar ve tarih kılıklı efsaneler, güldürücü lakırdılar, gevezelikler, nağmeler gibi eğlendirici sesler.


Bu ayetin iniş sebebinde deniliyor ki: Nadr b. Haris ticaretle Faris'e (İran'a) gidiyor. Acemlerin hikayelerini, efsane kitaplarını getiriyor ve bunları Kureyşe okuyarak: "Muhammed, size Ad ve Semud hikayeleri söylüyor gelin ben size Rüstem'in, İsfendiyar'ın, Kisraların hikayelerini anlatayım." diyor ve bu şekilde birçoklarının Kur'an dinlemesine engel oluyordu. Bundan başka güzel bir şarkıcı cariye almış, birinin müslüman olacağını işittiği zaman onu alıp cariyesine: "Haydi buna yedir, içir, söyleyiver." der, böylece eğlendirip: "Gördün ya bu, Muhammed'in çağırdığından, namazdan, oruçtan, onun önünde çarpışmaktan daha iyi değil mi?" dermiş. İbnü Hatal da bir cariye almış, sövüp saymayı şarkı olarak söylermiş.(Elmalılı Hamdi Yazır Tefsiri)

Taberi ise tefsirinde bu ayette zikredilen "Boş söz" den maksadın, kişiyi Allah(c.c) yolundan alıkoyan ve Allah(c.c) ve Resulü(s.a.v) tarafından yasaklanan her türlü söz olduğunu söylemiş ve ayetin umumi olan ifadesinin bunu gerektirdiğini beyan etmiştir.

Ayette, boş sözler satın alanların, bunları, insanları Allah(c.c)'ın yolundan saptırmak için satın aldıkları beyan edilmiştir. Burada zikredilen, Allah(c.c)'ın yolundan maksat, Kur'an okumak, Allah(c.c)'ı zikretmek ve kulu, Allah(c.c)’a yaklaştıracak her türlü ibadet, her türlü itaat ve Allah(c.c)'ın dinidir. Batıl sözleri satın alan insanlar, bu sözler vasıtasıyla Allah(c.c)'ın yolundan alıkoyarlar ve Allah(c.c)'ın diniyle alay ederler. Bu itibarla onlara, kıyamet gününde hor ve hakir düşüren çetin bir azap vardır. Zira onlar hem kendileri sapmış hem de diğer insanları saptırmışlardır.(Taberi Tefsiri)

Şer güçler bazen mücadele ettikleri zihniyetlere fikren karşı koyacak gücü kendilerinde bulamazlar. Böyle durumlarda rakiplerinin mücadelelerini dolaylı yönden boşa çıkartacak tedbirler geliştirirler. Bu ayetle ilgili rivayetlerden de şer güçler tarafından, uydurma hikayelerle ve cinsellik gibi nefse hoş gelen şeylerle insanların dikkatlerinin ilahi mesajlardan başka şeylere çekilmeye çalışıldığı anlaşılmaktadır.

Günümüzde ise, İslam'a karşı cahiliye dönemindeki yürütülen mücadele yöntemi, zamanın getirdiği teknoloji gibi yeni imkanlarla daha kapsamlı bir hal kazanmıştır. Özellikle bugün sanatın tüm kolları İslam karşıtlarınca daha yoğun ve etkin olarak kullanılmaktadır. Düşünce ve fikirlerin etkili bir şekilde ifade edilmesinde kullanılan tekniklerin genel adı olarak tanımlayabileceğimiz sanat, insanlığa İslam'ı tanıtıp sevdirerek Allah(c.c)'ın dinine hizmette kullanabileceğimiz önemli bir iletişim aracıdır. Zira sanatın hangi dalı olursa olsun, sonuçta hepsi bir düşüncenin söz, şekil, ses, taklit veya hareket gibi kendine has lisanıyla ifade edilmesine dayanır. Ancak ne yazıktır ki bu önemli sektör, günümüzde şeytan ve onun tayfasının güdümündedir.

Bize göre Allah(c.c)'ı zikretmekten alıkoyan ve O'na yaklaştırmayan eğlence odaklı tüm meşguliyetlerden uzak durulmalıdır. Örneğin gerek cinselliğin ve diğer nefsi tahrik eden şeylerin ön plana çıkartıldığı film, müzik, eğlence, haber ve magazin gibi programlar olsun; Gerekse insanları televizyon ekranlarına kilitleyen spor ve diğer müsabaka programları olsun; Hemen hepsi, rahatlıkla ayetteki "Lehvel Hadis" kavramı ile ifade edilebilecek işlerdendir.

Oysa Asr Suresinin 1nci ve 2 nci ayetleriyle, Müminun Suresinin 3 ncü ayetinde işaret edildiği gibi, boş işlerle uğraşmak müminlerin vasfı değildir. Zira dünya imtihanının süresi olan ömür, sınanmakta olan insanın en kıymetli sermayesidir. Onun için müminin ömrünün bir anını bile boş şeylerle uğraşarak ziyan etmemesi gerektiği gibi, başkalarının da zamanlarını ziyan etmelerine sebep olabilecek şeylerden kaçınmalıdır.

En doğrusunu Allah (c.c) bilir.

OKU

EN ÇOK OKUNAN YAYINLARIMIZ: